αρχή του τέλους

Το να πέσει μια κυβέρνηση είναι ένα θέμα. Το να πέφτει με τον αλλοπρόσαλλο τρόπο που πέφτει το ΠΑΣΟΚ είναι κωμικοτραγικό. Ο ΓΑΠ είναι ξοφλημένος αλλά δε φαίνεται διατεθειμένος να φύγει εύκολα. Το ζήτημα είναι πως στη συγκεκριμένη στιγμή η πτώση της κυβέρνησης είναι πιθανό να οδηγήσει σε χρεοκοπία μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Το βασικό σενάριο για τον επόμενο μήνα περιλαμβάνει την ψήφιση του μεσοπρόθεσμου σχεδίου, την είσπραξη της δόσης από την τρόικα και την πληρωμή της δόσης στους πιστωτές. Για να φτάσουμε μέχρι εκεί απαιτείται η ύπαρξη κυβέρνησης. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που δεν έχουν γίνει ακόμα εκλογές, παρά την πλήρη απονομιμοποίηση της κυβέρνησης αλλά και ολόκληρου του πολιτικού προσωπικού.

Οι εκλογές θα χρειαστούν τουλάχιστον ένα μήνα και η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης άλλο τόσο. Μέχρι τότε θα πρέπει να πληρωθούν δόσεις δανείων που δεν υπάρχουν. Εκτός και αν – σύμφωνα με το σενάριο ενός ψηλόλιγνου ΜΟΔίτη –η χρεοκοπία ξεκινήσει με παύση πληρωμής μισθών και συντάξεων οπότε θα τρομοκρατήσουν και τον κόσμο.

Πάντως αυτό που θα ήθελαν είναι να ψηφιστεί πρώτα το μεσοπρόθεσμο και να αποφύγουμε την άμεση χρεοκοπία και μετά να γίνουν εκλογές ώστε να εκτονωθεί η πολιτική κρίση. Αυτό φυσικά είναι σοβαρή δημοκρατική εκτροπή αφού όποια κυβέρνηση κι αν προκύψει θα βρεθεί προ τετελεσμένων και δεσμευμένη σε συγκεκριμένο και αυστηρό πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής.

Συνεπώς τα σοβαρά ερωτήματα είναι αν μπορεί να διατηρηθεί η κυβέρνηση στη θέση της και, ακόμα κι αν τα καταφέρει, αν θα ψηφιστεί εντέλει το μεσοπρόθεσμο. Το πρώτο θα εξαρτηθεί κυρίως από τους συσχετισμούς εντός του ΠΑΣΟΚ. Προς το παρόν ο ΓΑΠ έχει εισπράξει τη στήριξη από τους πρωτοκλασάτους υπουργούς, που προφανώς ανησυχούν για την καρέκλα τους. Το δεύτερο εξαρτάται από την ισχύ του μνημονιακού μπλοκ που διαπερνάει οριζόντια ολόκληρο το παραδοσιακό πολιτικό σκηνικό καθώς υπάρχουν αρκετοί πρόθυμοι για οικουμενική στα περισσότερα κόμματα. Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει αυτή τη στιγμή αν μπορούν κοινοβουλευτικά να περάσουν το (πιθανώς τροποποιημένο) μεσοπρόθεσμο ή και να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης σε κάποια οικουμενική κυβέρνηση.

Όμως ο κρισιμότερος παράγοντας είναι η λαϊκή κινητοποίηση που έχει φτάσει σε ιστορικά πρωτόγνωρες διαστάσεις στα μεταπολιτευτικά χρονικά.

Αν καταρρεύσει η κυβέρνηση ή καταψηφιστεί το μεσοπρόθεσμο, από κει και πέρα όλα εξαρτώνται από τους Ευρωπαίους. Σίγουρα έχουν τρομάξει. Πολιτική αστάθεια και ανεξέλεγκτη χρεοκοπία είναι σενάριο Αργεντινής με μεγάλες πιθανότητες μετάδοσης σε όλη την ευρωζώνη και κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Το χαλαρό σενάριο πάει για γρήγορη εκταμίευση μέχρι αρχές Ιουλίου, χωρίς προϋποθέσεις για μεσοπρόθεσμο, και μετά βλέπουμε την αναδιάρθρωση από Σεπτέμβρη. Το σκληρό σενάριο είναι η άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας κι ο θεός βοηθός. Αυτό ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου για κάθε ενδεχόμενο, που ανεξαρτήτως μακροχρόνιου αποτελέσματος δε θα είναι ευχάριστο βραχυπρόθεσμα. Αλλά μήπως αυτό που γίνεται τώρα είναι ευχάριστο;